[Najnowsze wpisy][6]

pieniądze
pomysły
edukacja
uciążliwości
gotowanie
podróże
firma
akcje charytatywne
opinie
studia
zakupy
recenzja
zawody
książki
hobby
prawo
rośliny
zdrowie
biznes
kwiaty
samochody
księgowość
zwierzęta

Podatek VAT w transakcjach międzynarodowych wewnątrz Unii Europejskiej - starter dla początkujących.

Podatek od towarów i usług VAT (z ang. Value Addet Tax – podatek od wartości dodanej) obciąża ostatecznego konsumenta, trafia do fiskusa, ale pobierany jest przez pośredniczącego w tym procesie przedsiębiorcę. Podatek VAT jest więc dla przedsiębiorcy neutralny, przynajmniej z założenia. Obowiązuje zasada samodeklarowania, co oznacza, że podatnik sam oblicza i wpłaca do właściwego urzędu skarbowego wyliczony podatek VAT. Podatek VAT jest głównym źródłem dochodów państwa, przeznaczonych na realizację swoich zadań. Organami właściwymi do wymiaru VAT i jego poboru są naczelnicy urzędów skarbowych, a w przypadku importu – naczelnicy urzędów celnych.
Interesom i poszczególnych państw, i Unii – służy jak największy przychód z VAT. Bowiem w oparciu o zharmonizowane podstawy opodatkowania podatkiem VAT ustalana jest wysokość wpłat państw członkowskich do wspólnej kasy Unii Europejskiej. Wpłaty te obliczane są według jednolitej stawki (w tej chwili 0.3 %), a podstawa naliczania nie ma być większa niż połowa dochodu narodowego brutto. Wyjątek stanowią cztery państwa, gdzie na lata 2007-2013 stawkę poboru VAT ustalono dla Austrii na 0,225%, dla Niemiec na 0,15% oraz dla Holandii i Szwecji – na poziomie 0,10% wpływów VAT. 6 Niestety, nieprawidłowości z VAT to aż 40% wszystkich oszustw podatkowych (dane MF z 2009 roku), a transakcje wewnątrzwspólnotowe szczególnie narażone są na ryzyko różnych nadużyć, wśród których prym wiodą: symulowanie dostaw wewnątrzwspólnotowych (gdy w rzeczywistości jest to sprzedaż na terenie kraju), wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, bez zgłaszania tego faktu, wyrafinowane transakcje „karuzelowe”, w tym działalność tak zwanych znikających podatników (przeprowadzanie pozornych transakcji w celu wyłudzenia zwrotu podatku VAT);
1. PODATEK VAT W TRANSAKCJACH WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYCH
1.1 Podstawa opodatkowania i stawki
Z definicji ustawowej, podstawą podatku jest obrót, którym jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Obrót powiększają otrzymane, ale pomniejszone o wysokość podatku, dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, mające bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub usług świadczonych przez podatnika25. Podstawa podatku może być też zmniejszona – na przykład o wartość zwróconych towarów, reklamacje, upusty czy zwrócenie kwoty dotacji. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru podstawą opodatkowania jest kwota, jaką nabywający jest lub byłby zobowiązany uiścić.
Polska ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje, dla odpłatnej dostawy towarów i świadczenia usług, kilka stawek podatkowych. Do 31 grudnia 2010 roku podatek VAT nie zmieniał się. Od 1 stycznia 2011 roku stawki te wzrosły27, wstępnie na okres 3 lat, prawdopodobnie zostaną przedłużone na kolejne 3 lata do roku 2016 (Wieloletni Plan Finansowania Państwa), i wynoszą:
  • z 22% stawka podstawowa została podniesiona do obecnie stosowanej 23% (od 1 kwietnia 2013r. tę stawkę podatku stosuje się również m. in. do wszelkich napojów z kawą i herbatą w składzie, niezależnie od jej procentowego udziału)
  • stawka obniżona VAT to nie 7 a 8%, m. in. dla:
a. dla towarów i usług w załączniku nr 3 ustawy o podatku od towarów i usług;
b. w szczególnych procedurach dotyczących opodatkowania dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków;
  • stawka obniżonego na stałe podatku VAT 5% - załącznik nr 10 ustawy o podatku od towarów i usług zawiera artykuły obłożone tą stawką podatku, są to m. in. podstawowe produkty żywnościowe, a także drukowane i cyfrowe książki oraz czasopisma specjalistyczne;
  • stawka ryczałtu dla świadczących usługi taksówek osobowych 4%
  • w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów oraz w eksporcie towarów stawka VAT wynosi 0%;
  • 0% VAT-u mają też towary i usługi związane z transportem morskim i lotniczym, transportem międzynarodowym i inne wymienione w art. 83 ustawy o podatku od towarów i usług. Stawka 0% działa jak zwolnienie z podatku z prawem do odliczenia;
Warunki konieczne do tego, żeby w operacji wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru zastosować stawkę podatku 0% , są zawarte w artykule 42 ustawy o VAT, zmienionym w ramach deregulacji VAT .
Pierwszym z nich jest dokonanie dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych VAT UE, nadany nabywcy przez państwo członkowskie. Zgodnie z uproszczeniem zasad stosowania stawki VAT 0%, obowiązującym od 1 kwietnia 2013r., ustawodawca zrezygnował z dotychczasowego warunku formalnego, jakim było podawanie na fakturze potwierdzającej dostawę towarów numeru kontrahenta oraz własnego VAT UE. Obowiązek ten wynika z przepisów dotyczących fakturowania, ale nie stanowi już warunku zastosowania stawki 0%. Zastosowanie stawki 0% następuje na podstawie wystawionej faktury VAT z wykazaną podstawą opodatkowania WDT , czyli wartością dostawy i zeroprocentową stawką VAT.
Według najnowszych – upraszczających – przepisów, obowiązek zarejestrowania jako podatnika VAT UE wymagany jest najpóźniej w momencie składania deklaracji podatkowej , w której podatnik wykazuje daną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Prawo nie wymaga od 1 kwietnia kopii faktury jako dokumentu potwierdzającego wywiezienie towarów z terytorium Polski i dostarczenie ich nabywcy w innym kraju Unii.
W broszurze informacyjnej Ministerstwo Finansów podkreśla, że „wprowadzone zmiany nie zmieniają faktu, że zarówno sprzedawca jak i nabywca mają być podatnikami VAT UE. Chodzi tylko o to, aby uchybienie formalne, nie mające zasadniczego znaczenia dla kontroli prawidłowości rozliczenia transakcji wewnątrzwspólnotowych nie przesądzało o braku możliwości zastosowania stawki 0% , gdy warunki dostawy wewnątrzwspólnotowej są spełnione.”28
Samo ułatwienie w WDT nie dotyczy tylko nowych podatników. – tłumaczy doradca podatkowy Andrzej Nikończyk – Czasem zdarza się, że podatnik od lat dokonujący dostaw towarów w kraju, pozyska zagranicznego odbiorcę zainteresowanego towarami i nie zdąży się zarejestrować do celów VAT UE do czasu sprzedaży. (…) wystarczy, że przedsiębiorca taki zarejestruje się do celów VAT UE przed dniem złożenia deklaracji. (…) Na fakturze powinien wpisać nazwę podmiotu dokonującego sprzedaży i dane kontrahentów. Brakujące dane , jak NIP czy NIP UE będzie mógł uzupełnić w drodze korekty po ich nadaniu. Numer VAT UE powinien zostać przekazany kontrahentowi przed terminem składania przez niego informacji podsumowującej , ponieważ musi ona zawierać numer sprzedawcy. Sama rejestracja w dacie składania deklaracji nie umożliwi tego, warto więc rejestrować się od razu po dokonaniu WDT. (dop. numer kontrahenta na fakturze stwierdzającej dostawę) nadal trzeba będzie podawać , ale jego brak nie będzie wykluczał zastosowania stawki 0%. (…) To duże ułatwienie, fakturę zawsze można uzupełnić o numer kontrahenta i nie wpływa to na zastosowaną stawkę podatku. Trzeba jednak pamiętać, że z WDT mamy do czynienia tylko przy sprzedaży na rzecz podmiotu zarejestrowanego na potrzeb VAT UE. Jeśli kontrahent nie ma NIP UE , dostawa i tak będzie opodatkowana stawką krajową i pobrany podatek trzeba odzyskiwać przez organ podatkowy w swoim kraju.”29
Trzeci warunek do tego, aby stosować 0% VAT to posiadanie dokumentów, które potwierdzają wywiezienie rzeczy i ich części z Polski i dostarczenie do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego . Dowodami takimi są dokumenty przewozowe od przewoźnika i specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku. Jeśli dostawca lub nabywca sam własnym środkiem transportu wywozi towary w ramach WDT, oprócz specyfikacji powinien posiadać dokumenty zawierające: dane dostawcy i nabywcy, z naniesionym adresem dostawy, jeśli jest inny niż oficjalny adres działalności nabywcy, określenie towarów i ich ilości, potwierdzenie nabywcy przyjęcia towarów w miejscu - w innym państwie członkowskim oraz rodzaj oraz numer rejestracyjny środka transportu , którym towary są wywożone, względnie numer lotu.
Dopuszcza się też inne dowody, takie jak korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie, dokumenty ubezpieczenia lub kosztów, dokument potwierdzający przejęcie towary przez nabywcę na terenie innego państwa członkowskiego, dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie ( w tym przypadku dokument świadczący o wygaśnięciu zobowiązania) .
1.2 Przedmiot i podmiot opodatkowania
W ustawie o podatku od towarów i usług znajdziemy wymienione czynności, które trzeba opodatkować VAT-em. To właśnie zakres przedmiotowy determinuje, czy na dany przedmiot zostanie nałożony obowiązek podatkowy, czy też nie. Podatnik płaci podatek VAT, zgodnie z art. 5 wymienionej ustawy, jeśli profesjonalnie dokonuje czynności zdefiniowanych jako przedmiot podatku, wśród których znajdują się m.in.:
  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w skrócie WNT:
a. nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane wewnątrz Unii Europejskiej, ale z terenu jednego państwa członkowskiego do drugiego kraju Unii, z którego nie rozpoczęła się wysyłka lub transport przez dokonującego dostawy , nabywcę towaru lub na jego rzecz11;
b. przepis obowiązuje, kiedy zarówno dokonujący dostawy towarów oraz nabywca towarów są podatnikami w rozumieniu ustawy (osoba prawna, nie mająca osobowości prawnej lub prowadząca działalność gospodarczą osoba fizyczna)12 lub jako nabywca może występować podatnik podatku od wartości dodanej;
c. nabywane towary mają służyć do działalności gospodarczej
d. nabywca i dostawcą mogą być osoby inne niż wymienione powyżej, kiedy chodzi o transakcje związane z nowymi środkami transportu;
e. okoliczności nie zezwalające na zaliczenie sytuacji do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów opisują art. od 10 do 12 ustawy o VAT13;
  • wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, w skrócie WDT;
a. wywóz towarów z terenu jednego państwa członkowskiego UE do kraju, który jest również w Unii, ale nie jest to kraj wywozu. Termin i zastrzeżenia opisuje art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT. Mowa między innymi o tym, że nabywca musi być podatnikiem zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w innym kraju niż dostawca;
b. WDT jest również wtedy, kiedy przedmiotem dostawy są nowe środki transportu – wtedy dotyczy to nawet osób, które nie spełniają zasad z lit.a. .
c. do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dochodzi też wtedy, kiedy przedsiębiorca przemieszcza, w ramach działalności gospodarczej, swoje towary z naszego kraju do innego państwa Unii – towary, które zostały wytworzone, wydobyte, nabyte czy importowane;
d.wyłączenia spod definicji przemieszczenia towarów jako WDT opisuje art. 13 pkt 4 i 8 ustawy o podatku od towarów i usług14;
Gdy zaistnieje jeden z wymienionych faktów, wywołuje to powstanie obowiązku podatkowego. Nawet jeśli nie są spełnione wszystkie oficjalne warunki do dokonania zdarzenia, na przykład brak jest wymaganej prawem koncesji.
Co do zasady, podatnikami VAT są podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Ustawodawca używa określeń: osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej (spółki prawa cywilnego, spółki partnerskie, spółki jawne, itp.). Państwo jest przy tym podmiotem czynnym, ustanawiającym i egzekwującym podatki, podatnik – podmiotem biernym, obarczonym obowiązkiem podatkowym. Nowe brzmienie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, które weszło w życie 1 kwietnia 2013 roku, zwraca uwagę na to, że ustawodawca zdecydowanie odcina się od interpretacji, że podatnikiem jest nawet ten, kto okazjonalnie dokonuje pewnych transakcji . Nie wyklucza to jednak objęcia obowiązkiem podatkowym tych, którzy prowadząc działalność – dokonają w jej ramach tylko jednej transakcji.
1.3 Miejsce powstania obowiązku podatkowego
Przepisy dotyczące miejsca świadczenia mają kluczowe znaczenie dla opodatkowania VAT w transakcjach międzynarodowych. Decydują bowiem, który kraj będzie uprawniony do nałożenia podatku od danej dostawy. Opodatkowaniu w danym państwie UE podlegają bowiem tylko te transakcje, które na podstawie szczegółowych przepisów zostały uznane za dokonane na konkretnym terytorium. Ustawa o podatku od towarów i usług opisuje dokładnie gdzie i w jakiej sytuacji jest miejsce powstania obowiązku podatkowego. Poświęcone temu zagadnieniu są artykuły 22-28 wymienionej ustawy.
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane tam, gdzie - w jednym z państw członkowskich – towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu . Od tej zasady istnieje wyjątek : jeśli nabywca poda swój numer VAT UE nadany w kraju innym niż kraj zakończenia transportu, wówczas wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów trzeba opodatkować również w kraju,w którym podano numer NIP. Nie oznacza to obowiązku podwójnego opodatkowania tylko wtedy, kiedy nabywca udowodni, że rozliczył podatek w kraju, w którym zakończono wysyłkę lub transport15 .
Analogicznie więc, jeśli WNT zostanie wykonane w Polsce, tj. jeśli towar został kupiony w krajach Unii Europejskiej i przywieziony do naszego kraju, miejscem opodatkowania jest Polska, według stawek i zasad obowiązujących w naszym państwie.
Wspomniałam wyżej, że posiadanie dwóch numerów europejskiego NIP może rodzić konsekwencje podwójnego opodatkowania . Jeśli nabywca towarów przy WNT posiada i podał numer NIP dla celów transakcji przyznany przez państwo członkowskie inne niż państwo, na terenie którego kończy się transport lub wysyłka – WNT jest formalnie dokonane również na terytorium tego państwa. Aby uciec przed konsekwencjami tej zasady, to nabywca musi udowodnić, że podatek został opłacony w tym drugim kraju, czyli WNT zostało opodatkowane na terytorium państwa członkowskiego UE, na którym towary są w chwili zakończenia ich wysyłki czy transportu lub że WNT zostało uznane za opodatkowane na terenie państwa członkowskiego , na którym towary znajdują się w chwili zakończenia ich podróży, ze względu na zastosowanie procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej.
Dla usprawnienia poboru podatku od towarów i usług, wprowadzona została możliwość rozliczeń podatku na zasadzie „reverse – charge” , odwrócone obciążenie, odwrotne obciążenie. Obowiązuje ona w sytuacji, gdy miejscem opodatkowania danej czynności jest terytorium Polski, zaś podmiotem świadczącym usługę lub dostarczającym towar, jest podatnik nieposiadający siedziby ani stałego miejsca zamieszkania czy prowadzenia działalności na terenie naszego kraju. Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy , który rozlicza się na zasadzie „samonaliczenia” , jednocześnie naliczy podatek VAT należny i odliczy podatek VAT naliczony w tej samej kwocie . Odwrotne obciążenie sprawia, że transakcja jest neutralna dla obu stron, nie ma też fizycznego przepływu płatności z tytułu VAT. Od 2013 roku przepisy zmuszają do umieszczenia na fakturze konkretnych dwóch wyrazów: „Odwrotne obciążenie”, bez dowolności – jak było do tej pory.
Oprócz tego ustawodawca zdefiniował miejsce świadczenia przy sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży na jego terytorium. W pierwszym z tych przypadków dostawa towarów jest dokonana na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów. Jeśli jednak do tego samego państwa członkowskiego wysyłamy towary inne niż akcyzowe o całkowitej wartości po odjęciu podatku mniejszej lub równej w danym roku tak zwanemu limitowi sprzedaży wysyłkowej , ustalonemu przez dane państwo, dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium naszego kraju. Dzieje się tak w przypadku, kiedy i w poprzednim roku podatkowym ta wartość w tym państwie nie została przekroczona.
Natomiast przy sprzedaży wysyłkowej do Polski, dostawę uznaje się za dokonaną w Polsce, jeśli jednak – analogicznie – całkowita wartość jest większa niż nasz obecny limit – 160 000 zł. Jeśli wartość jest mniejsza , wówczas dostawę uważa się za dokonaną na terytorium państwa wysyłki. Sprzedaż wysyłkowa ma miejsce w przypadku dostawy towarów podmiotom niezarejestrowanym na potrzeby VAT UE. Jeśli jednak podmiot jest czynnym podatnikiem VAT – ma wtedy miejsce po prostu WDT, z zerową stawką VAT (przy spełnieniu odpowiednich warunków).
Wspomniane wyżej limity sprzedaży wysyłkowej, zgodnie z ustaleniami dyrektywy 2006/112/WE16 nie mogą być niższe niż 35 000 euro i wyższe niż 100 000 euro. Limity są zróżnicowane w poszczególnych krajach Unii Europejskiej:
Tab. 1 Limity sprzedaży wysyłkowej obowiązujące od marca 2012r.

lp.
Kraj
Limit sprzedaży wysyłkowej
1
AUSTRIA
35 TYSIĘCY EURO
2
BELGIA
35 TYSIĘCY EURO
3
BUŁGARIA
35 TYSIĘCY 791 EURO
4
CYPR
35 TYSIĘCY EURO
5
CZECHY
46 TYSIĘCY 570 EURO
6
DANIA
37 557 EURO
7
ESTONIA
35 151 EURO
8
FINLANDIA
35 000 EURO
9
FRANCJA
100 000 EURO
10
GRECJA
35 000 EURO
11
HISZPANIA
35 000 EURO
12
HOLANDIA
100 000 EURO
13
IRLANDIA
35 000 EURO
14
LITWA
36 203 EURO
15
LUKSEMBURG
100 000 EURO
16
ŁOTWA
34 052 EURO
17
MALTA
35 000 EURO
18
NIEMCY
100 000 EURO
19
POLSKA
40 293 EURO
20
PORTUGALIA
35 000 EURO
21
SŁOWACJA
35 000 EURO
22
SŁOWENIA
35 000 EURO
23
SZWECJA
36 232 EURO
24
RUMUNIA
28 012 EURO
25
WĘGRY
32 257 EURO
26
WIELKA BRYTANIA
81 843 EURO
27
WŁOCHY
35 000 EURO
Źródło: opracowanie własne na podstawie portalu Komisji Europejskiej http://ec.europa.eu
Przekroczenie limitu dostaw do danego państwa skutkuje obowiązkiem rozliczania podatku w tamtym miejscu. Jest też możliwość opodatkowania w kraju wysyłki od samego początku działalności – trzeba pisemnie powiadomić urząd skarbowy o skorzystaniu z tej opcji, ze wskazaniem nazwy państwa czy państw, których to zawiadomienie dotyczy. Pismo takie składa się co najmniej 30 dni przed datą dostawy , a następnie – kolejne pismo, po 30 dniach od pierwszej dostawy, dokumentujące zgłoszenie się w innym państwie o zamiarze rozliczania się z podatku od wartości dodanej od sprzedaży wysyłkowej z Polski17 . Wybór miejsca opodatkowania jest ważny przez 2 lata. Przepisy przewidują jednak kilka wyjątków.
1.3.1. Zasada przeznaczenia a zasada pochodzenia w systemie przejściowym VAT
Zasada przeznaczenia (z ang. destination principle) uznana została, choć nadal przejściowo, za podstawową regułę opodatkowania dostaw towarów w krajach Unii. Docelowo cały obrót towarowy w handlu wewnętrznym Unii Europejskiej miał być opodatkowany tak, jak obecnie dostawa wysyłkowa do klientów detalicznych – gdzie obowiązuje zasada pochodzenia, więc podatek płaci się w kraju pochodzenia wysyłanych towarów.
Zgodnie z zasadą pochodzenia, wyprowadzenie towaru z kraju pochodzenia nie skutkuje zwolnieniem go z opodatkowania, natomiast sprowadzenie towarów do tego kraju podlega zwolnieniom z podatku. Natomiast zasada przeznaczenia działa jak klasyczny import-eksport, co już w latach 60-tych XX wieku Komisja Europejska uznała za nieefektywne, znosząc ostatecznie wewnątrz Unii 1 stycznia 1993 roku. Na ten moment nie było jednak odpowiednich warunków do tego, żeby wdrożyć zasadę pochodzenia. Bariery prawne, administracyjne, ekonomiczne i polityczne nie zostały wyeliminowane do dziś, stąd przejściowy w założeniu system przeznaczenia, funkcjonuje do dziś i są przesłanki, żeby myśleć, że stanie się on systemem – mimo wszystko – ostatecznym. Paweł Seler pisze w swojej książce, że „w swych ostatnich dokumentach Komisja Europejska sugeruje porzucenie koncepcji wdrożenia systemu docelowego opartego na zasadzie kraju pochodzenia, podkreślając, że ostatnie konsultacje pomiędzy państwami Unii Europejskiej w tym zakresie nie doprowadziły do żadnych konstruktywnych wniosków.”18
Mimo podejmowanych prób, nie udało się jeszcze zrównać wysokości stawek podatkowych w poszczególnych krajach, co dokumentuje poniższa tabela. Ujednolicenie stawek oznaczałoby bowiem wzrost cen w państwach z niskimi podatkami VAT, a spadek dochodów budżetowych tam, gdzie VAT jest obecnie stosunkowo wysoki.
Tab. 2 Lista stawek VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej, stan na 1 lipca 2013r .
Lp.
Nazwa kraju
Kod
Stawka super obniżona
Stawka obniżona
Stawka podstawowa
Stawka przejściowa
1
Belgia
BE
-
6 oraz 12
21
12
2
Bułgaria
BG
-
9
20
-
3
Czechy
CZ
-
15
21
-
4
Dania
DK
-
-
25
-
5
Niemcy
DE
-
7
19
-
6
Estonia
EE
-
9
20
-
7
Grecja
EL
-
6,5 i 13
23
-
8
Hiszpania
ES
4
10
21
-
9
Francja
FR
2,1
5,5 i 7
19,6
-
10
Chorwacja
HR
-
5 oraz 10
25
-
11
Irlandia
IE
4,8
9 i 13,5
23
13,5
12
Włochy
IT
4
10
21
-
13
Cypr
CV
-
5 oraz 8
18
-
14
Łotwa
LV
-
12
21
-
15
Litwa
LT
-
5 oraz 9
21
-
16
Luksemburg
LU
3
6 oraz 12
15
12
17
Węgry
HU
-
5 oraz 18
27
-
18
Malta
MT
-
5 oraz 7
18
-
19
Holandia
NL
-
6
21
-
20
Austria
AT
-
10
20
12
21
Polska
PL
-
5 oraz 8
23
-
22
Portugalia
PT
-
6 oraz 13
23
13
23
Rumunia
RO
-
5 oraz 9
24
-
24
Słowenia
SI
-
9,5
22
-
25
Słowacja
SK
-
10
20
-
26
Finlandia
FI
-
10 oraz 14
24
-
27
Szwecja
SE
-
6 oraz 12
25
-
28
Wielka Brytania
UK
-
5
20
-

Źródło: Opracowanie własne na podstawie VAT Rates Applied in the Member States of the European Union, European Commission, ref.ares(2013)2656291 – 15/07/2013 taxud.c.1.(2013)2823545-EN
1.4 Moment powstania obowiązku podatkowego
Moment powstania obowiązku podatkowego nie zawsze jest prosty do ustalenia, dlatego ustawa rozpatruje kilka przypadków opodatkowania.
Na zasadach ogólnych, obowiązek podatkowy powstaje z momentem wydania towaru lub wykonania usługi, a jeśli czynność powinna być potwierdzona fakturą – to w chwili wystawienia faktury, nie później jednak niż 7 dni od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Natomiast wydanie części towaru rodzi obowiązek podatkowy w stosunku do tej części, bo jest to traktowane jako odrębne wydanie przedmiotu bez względu na ilość zapisaną w umowie.
Przepisy te są uchylane przez modyfikujące je przepisy szczególne, jak jest m. in. w przypadku WDT i WNT. Przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje 15-go dnia kolejnego miesiąca, w którym dokonano dostawy towarów (niezależnie od tego czy faktura została wystawiona, czy też nie) , jeśli jednak przed upływem terminu podatnik wystawi fakturę, liczy się data faktury. Zmiany w ustawie o VAT od 1 stycznia 2013 roku dotyczą m. in. tej kolejności istotności – obowiązek powstaje z chwilą wystawienia faktury, dopiero jej brak narzuca obowiązek płatności podatku najpóźniej 15 dnia kolejnego miesiąca po dostawie. Przedłużono przy tym termin wystawiania faktury dokumentującej te transakcje, również do 15-go dnia miesiąca następującego po tym, kiedy doszło do transakcji. To rodzi niepokój u doradców podatkowych w kontekście prawa do odliczeń podatku naliczonego:.
Zmiany w ustawie z 1 stycznia 2013 r. dotyczą również kwestii podatku za zaliczki. Ustawodawca odstąpił od określania momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania całości lub części zapłaty jeszcze przed zakończeniem WDT czy WNT. Otrzymanie zaliczki nie rodzi obowiązku podatkowego, nie wystawia się też faktur na tę okoliczność20 21 .
Dla osób, które w WDT i WNT przed 1 stycznia 2013 zapłaciły zaliczkę udokumentowaną fakturą, wprowadzony został przepis przejściowy. Do podstawy opodatkowania transakcji wewnątrzwspólnotowych nie kazano wliczać kwoty tej zaliczki22.
Obowiązującą od 1 stycznia 2013 nowością w zmienionej ustawie o podatku od towarów i usług jest natomiast uregulowanie sprawy ciągłych dostaw towarów z jednego państwa członkowskiego do innego, odbywających się przez okres dłuższy niż jeden miesiąc. Dostawy te uznawane są teraz za dokonane raz, na koniec każdego miesiąca, do momentu zakończenia tych dostaw.
Wprowadzone zmiany stanowią wdrożenie dyrektywy Rady UE 2010/45/UE i mają zapewnić terminowość wykazywania oraz jednolitość danych zawartych w informacjach podsumowujących.Selera przypomina na łamach swojej książki, że obowiązek podatkowy powstaje również wtedy, kiedy ustaną okoliczności uzasadniające zastosowanie wyłączeń23, czego konsekwencją będzie wygaśnięcie powodów, dla których celowe było „potraktowanie danego przemieszczenia towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa Unii jako neutralnego dla celów VAT.”
W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje analogicznie do WDT: gdy podatnik potwierdzi otrzymanie części lub całości zapłaty przed dokonaniem dostawy i wystawi fakturę od wartości dodanej, obowiązek podatkowy powstaje w chwili wystawienia tej faktury. Jeśli była to sprzedaż niefakturowana lub faktura została wystawiona z bardziej odległą datą – obowiązek podatkowy powstaje najpóźniej 15-go dnia następnego miesiąca po dostawie towaru, będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. Wyjątek w kwestii powstawania obowiązku podatkowego stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu. Podatek trzeba zapłacić w momencie otrzymania tego pojazdu, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej24.
Obowiązek podatkowy w przemieszczaniu towarów polskiego podatnika VAT EU do magazynu konsygnacyjnego w innym kraju członkowskim (w celu ich dostawy podatnikowi podatku od wartości dodanej) powstaje z chwilą dostawy towarów, nie później jednak niż w momencie wystawienia faktury potwierdzającej tę dostawę. (art. 20a ust.1). W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów – obowiązek podatkowy rodzi się z chwilą pobrania towarów z magazynu konsygnacyjnego, nie później jednak niż z dniem wystawienia faktury. W WNT obowiązek podatkowy powstaje u nabywcy towarów, czyli polskiego podatnika VAT UE, który prowadzi magazyn i pobiera z niego towary. Z kolei obowiązek podatkowy w WNT i WDT wobec towarów w magazynie konsygnacyjnym nie powstaje, jeśli przed upływem 24 miesięcy od daty wpływu do magazynu wrócą do miejsca wywozu.
1.5 Terminy płatności (zwrotu) podatku
Kiedy kwota podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych jest wyższa w okresie rozliczeniowym od wysokości podatku należnego, podatnik tego podatku ma prawo zwrotu różnicy VAT. Zasada ta jest fundamentalnym prawem podatnika, wyrazem zasady neutralności VAT, zapisanym w art. 168 dyrektywy 2006/112/WE oraz art. 86 polskiej ustawy o VAT, gdzie w ust. 2 pkt 4 c i d są wymienione również wewnątrzwspólnotowe nabycie i dostawa towarów. „Odliczenie podatku naliczonego jest prawem podatnika, a nie przywilejem czy też wyjątkiem od zasady – pisze Paweł Selera w swojej pracy – konstrukcja podatku naliczonego ma na celu – w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – całkowite uwolnienie podmiotu gospodarczego prowadzącego działalność opodatkowaną od obciążeń z tytułu VAT przypadającego do zapłaty lub zapłaconego w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej.”30
Zwrot podatku naliczonego może mieć charakter :
  • zwrotu pośredniego – podatek należny za kolejne miesiące zostanie zmniejszony o wysokość nadwyżki z poprzedniego miesiąca;
  • zwrotu bezpośredniego – kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym zostaje wpłacona na rachunek bankowy podatnika;
  • zwrotów połączonych – podatnik może wystąpić o częściowe przelanie kwoty nadwyżki i częściowe przesunięcie jej na kolejny miesiąc;
Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym może być długotrwała – taka sytuacja zachodzi, kiedy podatnik dokonuje czynności opodatkowanych niskim VAT-em, a dla ich dokonania nabywa towary lub usługi obce opodatkowane stawką podstawową. WDT jest opodatkowane zerową stawką VAT , co daje możliwość odliczania, w świetle ustawy o podatku od towarów i usług. W kontekście podatników dokonujących wyłącznie lub w przeważającej części WDT, regułą będzie występowanie nadwyżki podatku naliczonego i prawa do uzyskania jej zwrotu .
Cytowany już wcześniej przeze mnie Paweł Selera ostrzega, że w praktyce tacy podatnicy muszą się liczyć z kontrolami podatkowymi, które dokładnie sprawdzają zakres i zasadność zwrotu podatku naliczonego i prawo do zastosowania stawki VAT 0%.
Ustawa o podatku od towarów i usług ustala trzy terminy dokonania zwrotu , liczone od dnia złożenia deklaracji podatkowej: 180 dni, 60 dni oraz 25 dni. Zwrot, co do zasady, odbywa się po 60-ciu dniach na wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym rachunek bankowy. Naczelnik urzędu skarbowego może ten termin wydłużyć, jeśli uważa, że trzeba sprawę zweryfikować. Jeśli postępowanie takie było bezzasadne – urząd wypłaca kwotę zwrotu powiększoną o odsetki. Z kolei podmioty, które nie dokonały sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym, otrzymają zwrot w ciągu 180 dni, chyba że złożą w urzędzie skarbowym odpowiednie zabezpieczenie , np. w formie gwarancji bankowej, weksla z poręczeniem wekslowym banku.
Na specjalny wniosek podatnika, ale po spełnieniu kilku warunków, urząd skarbowy jest zobowiązany zwrócić nadwyżkę VAT w skróconym terminie 25-ciu dni (dotyczy skrócenia terminu z 60-ciu dni) lub 60-ciu dni ( dotyczy skrócenia terminu ze 180-ciu dni). Największą na to szansę mają ci przedsiębiorcy, którzy prowadzą interesy zarówno w kraju , jak i z zagranicą. Firmy handlujące z kontrahentami z terenu Unii nie są nawet zobowiązane do przedstawienia dodatkowych dokumentów potwierdzających te operacje. Muszą one jedynie konfirmować kwotę podatku należnego od tych transakcji. Skrócony termin zwrotu podatku nie należy się jednak tym, którzy dokonują dostaw towarów czy świadczenia usług wyłącznie poza terytorium polskie31.
W związku z tegorocznymi i przyszłorocznymi zmianami w ustawie o VAT , doradcy podatkowi alarmują o niedoskonałościach - ich zdaniem - prawnych, które mogą wpłynąć na kwestię odliczenia podatku należnego. Otóż, jak pisze Tomasz Michalik, „kwota podatku naliczonego będzie ustalana na podstawie otrzymanej faktury, zaś prawo do odliczenia powstawać będzie nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Oznacza to, że w przypadku , gdy zagraniczny dostawca spóźniać się będzie z wystawieniem faktury za dokonaną dostawę , polski nabywca będzie zobowiązany do rozliczenia podatku należnego , ale dopóki nie otrzyma faktury , nie będzie mógł odliczyć podatku naliczonego. Mogą więc pojawić się przypadki , gdy w razie spóźnionego wystawienia i doręczenia faktury, polski nabywca będzie zobowiązany do zapłaty odsetek za zwłokę.”32
(...)Zmiany w dokumentowaniu nabycia towarów z innych krajów Unii Europejskiej wydają się zaprzeczeniem podstawowej zasady neutralności VAT - potwierdza wątpliwości doradca podatkowy Rafał Zajączkowski - Przerzucają one bowiem na podatnika ryzyko zapłaty podatku związane z tym , że bez własnej winy otrzyma fakturę z opóźnieniem.” Chodzi o przesyłanie faktury do odbiorcy na ostatnią chwilę lub po terminie 3 miesięcy od chwili, w której powstał obowiązek podatkowy. Łączy się to z koniecznością zapłaty podatku należnego, którego nie będzie można pomniejszyć o wartość z opóźnionej faktury. „W praktyce może to mieć znaczenie dla firm nabywających towary z krajów południowej Europy – kontynuuje Zajączkowski – według tamtejszych zwyczajów handlowych faktura za towar często jest wystawiana nawet kilka miesięcy po dostawie. Dla polskich firm może to oznaczać nie tylko pogorszenie płynności finansowej, ale także zmiany w systemach księgowych i konieczność ciągłego monitorowania dat wpływu faktur wystawionych przez unijnych kontrahentów.”33
Wydaje się, że w tak trudnych dla przedsiębiorców czasach ustawodawca nie powinien rzucać im kłód pod nogi, jeżeli nie musi tego robić - konkluduje Michalik. - Tymczasem zgodnie z dyrektywą 2006/112 taka zmiana jest dopuszczalna, ale nie jest niezbędna, więc przepisy (obowiązujące do 2012 roku) były zgodne z dyrektywą”.34
1.6 Rejestracja VAT, VAT UE i dokumenty transakcji wewnątrzwspólnotowych
Bycie podatnikiem VAT wiąże się nie tylko z koniecznością naliczania i odprowadzania tego podatku do urzędu skarbowego. To także wiele obowiązków natury formalnej.
Do podstawowych obowiązków podatnika VAT należy obowiązek rejestracji. Każdy przedsiębiorca, który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego ani przedmiotowego VAT, a więc ma obowiązek naliczania i odprowadzania podatku do urzędu skarbowego, musi zarejestrować się tam jako podatnik VAT. Służy do tego specjalny druk VAT-R. Oprócz prawidłowego wypełnienia druku, trzeba uiścić opłatę skarbową w wysokości w tej chwili 170 zł (2013r.) . Urząd potwierdza zgłoszenie, wydając w tej sprawie decyzję administracyjną (druk VAT-5). Jeżeli dane objęte tym zgłoszeniem zmienią się, trzeba je zaktualizować w terminie 7 dni , również na formularzu VAT-R. VAT-R należy zgłosić przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Dopiero z momentem dokonania tego zgłoszenia stajemy się czynnym podatnikiem VAT, uprawnionym do wystawiania faktur oraz odliczania VAT naliczonego przy zakupach związanych z działalnością opodatkowaną VAT. Prawa te nabywa się z chwilą złożenia VAT-R w US, nie trzeba czekać na potwierdzenie rejestracji. Podatnicy zarejestrowani mają także obowiązek zgłoszenia zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych VAT . Zgłoszenie to , składane na formularzu VAT-Z, jest podstawą do wykreślenia podatnika z rejestru. Podatnicy zwolnieni przedmiotowo lub podmiotowo od podatku VAT mogą, ale nie muszą złożyć zgłoszenia rejestracyjnego. Naczelnik US rejestruje taki podmiot jako podatnik VAT zwolniony (bierny).35
Podatnik, który dodatkowo chce zawierać transakcje wewnątrzwspólnotowe – musi dokonać podwójnej rejestracji: jest zobowiązany do poinformowania o tym fakcie urzędu skarbowego, (aktualizacyjny druk VAT-R i załącznik VAT-R/UE) , a naczelnik urzędu rejestruje go dodatkowo jako podatnika VAT UE, co potwierdza wydaniem formularza VAT-5UE. Przy transakcjach wewnątrzwspólnotowych podatnik jest zobowiązany do posługiwania się dotychczasowym numerem identyfikacji podatkowej poprzedzonym kodem PL, pisanym bez przerw i bez myślników. Zmiana danych wymaga bieżącej aktualizacji w terminie 7 dni od wydarzenia. Od 1 stycznia 2013r. nie ma już uzależnienia wystąpienia wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów od faktu rejestracji jako podatnik VAT UE (pod warunkiem, że podatnik dokona tego obowiązku najpóźniej w momencie składania deklaracji podatkowej) .
Gdy podatnik podejmie decyzję o zaprzestaniu dokonywania WDT czy WNT, powinien zaktualizować zgłoszenie rejestracyjne. Ma na to 15 dni, licząc od dnia zaistnienia takiej okoliczności. Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla podmiot z rejestru VAT UE. Naczelnik US sam podejmuje decyzję o wykreśleniu podatnika z rejestru VAT oraz VAT UE, kiedy osoba ta nie złoży deklaracji podatkowej za 6 kolejnych miesięcy lub za 2 kwartały. Naczelnik US powiadamia o tym podatnika. 36
1.6.1. Weryfikacja VAT EU
Przed dokonaniem każdej transakcji wewnątrzwspólnotowej podatnik, dla własnego interesu, powinien upewnić się, jaki status podatnika posiada partner biznesowy. „Z orzecznictwa wynika wymóg weryfikacji przez podatników dokonujących WDT statusu ich kontrahentów. Dokonanie WDT następuje na podstawie ważnego numeru identyfikacyjnego kontrahenta, a nie niezależnie od jego ważności. Nie wystarczy bowiem, aby był to numer właściwy, musi być on też aktywny, a więc ważny w dacie dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowej. Podatnik powinien wykazać się należytą starannością przy wyborze i sprawdzeniu swojego kontrahenta (tak stwierdził np. NSA w wyroku z dn. 19.01.2011r. I FSK 78/10, LEX nr 951836)”. 37
W tym celu został uruchomiony system wymiany informacji VIES (Vat Information Exchange System), w którego ramach kraje członkowskie utworzyły we własnych strukturach administracji skarbowej Centralne Biura Łącznikowe. Status kontrahenta można więc błyskawicznie sprawdzić w internecie, na stronach internetowych Komisji Europejskiej, samodzielnie i bez udziału organu podatkowego.38
Drugim sposobem na sprawdzenie kontrahenta jest „urzędowa weryfikacja”. 39 W Polsce zajmuje się tym Biuro Wymiany Informacji Podatkowych w Koninie, pod dyrekcją Izby Skarbowej w Poznaniu. Przedsiębiorcy mogą złożyć wniosek na piśmie , wysyłając go :
  • pocztą , na adres BWIP, ul. Poznańska 46, 62-510 Konin
  • faksem na nr 63 240 19 89
  • e-mailem, na adres numery.vat@mofnet.gov.pl
  • od 18 czerwca 2012 roku, w ramach Krajowej Informacji Podatkowej, działa też infolinia 801 055 055, a dla telefonów komórkowych 22 330 03 30.
W odpowiedzi podatnik otrzymuje potrzebną informację w postaci raportu z weryfikacji aktywności dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych na piśmie, faksem, pocztą elektroniczną lub telefonicznie. Dla ułatwienia firmy mogą wykorzystać gotowe wzory wniosków VAT-ID oraz VAT-ID kontynuacja (załącznik nr 6) . Można je znaleźć na stronie internetowej poznańskiej izby skarbowej www.is.poznan.pl . Wnioski te nie podlegają opłacie skarbowej. Jak podał Dziennik Gazeta Prawna, w 2010 roku Biuro zweryfikowało 249 171 numerów VAT, w 2011 roku 302 555 numerów VAT, a do 8 listopada 2012 roku było to już 312 555 zapytań.40 Niezależnie od BWIP, o informacje na temat podatnika VAT UE możemy też prosić właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
1.6.2. Informacja podsumowująca
Kolejną formalnością do wypełnienia przez podatnika w WDT i WNT jest złożenie informacji podsumowującej VAT-UE do 15-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym odbyła się transakcja. Jest to zbiorcze zestawienie dokonanych w danym miesiącu lub kwartale wewnątrzwspólnotowych dostaw i nabyć towarów oraz wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług , do których stosuje się artykuł 28b . Informację podsumowująca składa się naczelnikowi US właściwego ze względu na miejsce wykonywania czynności opodatkowanych VAT, a jeżeli te czynności wykonywane są w większej ilości miejsc – osoby fizyczne składają VAT-UE naczelnikowi US właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania, a osoby prawne i jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej – ze względu na adres siedziby. Pozostali podatnicy (bez stałego adresu) składają deklarację do Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Wyjątkowo, kwartalnie, mogą rozliczać się podatnicy:
  • o niewielkich obrotach w handlu wewnątrzwspólnotowym tj. kiedy dostawy w kwartale ostatnim oraz ostatnich czterech nie przekroczyły wartości 250 000 zł;
  • świadczący usługi na rzecz podatników, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku VAT jest usługobiorca;
  • dokonujący wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów , jeżeli wartość tych transakcji bez podatku, nie przekracza w kwartale 50 000 zł;
Przekroczenie jednego z wyżej podanych limitów powoduje powrót do comiesięcznego składania deklaracji.
Terminy kwartalnych rozliczeń informacji VAT-UE:
  • za I kwartał (styczeń-marzec) – do 15 kwietnia
  • za II kwartał (kwiecień-czerwiec) – do 15 lipca
  • za III kwartał (lipiec-wrzesień) – do 15 października
  • za IV kwartał (październik-grudzień) – do 15 stycznia następnego roku.
Informacje podsumowujące , wysyłane elektronicznie, składa się do 25-go dnia miesiąca następującego po okresie miesiąca lub kwartału. W przypadku chęci korekty w formularzach, należy uczynić to niezwłocznie na dokumencie VAT-UE/K (załącznik nr 8). Podatnicy, którzy w okresie rozliczeniowym nie dokonali żadnej transakcji , nie mają obowiązku składania informacji podsumowującej. W informacji podsumowującej należy podać: numer identyfikacyjny VAT kontrahenta, kwotę transakcji w polskich złotych i kod kraju, z którego przedstawicielem dokonaliśmy transakcji. Informacja podsumowująca VAT-UE za dany okres musi być odzwierciedleniem danych wpisanych w rozliczających z VAT-u deklaracjach VAT-7, VAT-7K,VAT-7D,VAT-8. (załączniki 9-12). Trzeba je składać do 25-go dnia miesiąca kolejnego po okresie rozliczeniowym.
Transakcje między krajami Unii Europejskiej rozliczane są zazwyczaj w Euro. Od 1 stycznia tego roku możemy korzystać z dwóch sposobów przeliczania kwot na polskie złote.
  •  dotychczasową, kiedy przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej, ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego41
  • dodatkową, kiedy przeliczenia na złote dokonuje się na bazie ostatniego kursu wymiany, opublikowanego przez Europejski Bank Centralny, na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, z tym że w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
1.6.3. Ewidencja WDT i WNT
W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów podatnik-nabywca musi mieć fakturę VAT od sprzedawcy. Może też wystawić ponownie dokumentującą obrót WNT fakturę wewnętrzną.43 Oprócz tego zobowiązany jest do prowadzenia rejestrów dla potrzeb podatku VAT , umożliwiających prawidłowe wypełnienie deklaracji podatkowych, w których wykazuje się podatek należny z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów kwestia dokumentacji jest nieco bardziej skomplikowana. Tu, aby zastosować stawkę VAT 0%, przedsiębiorca musi mieć niezbite dowody na to, że nabywcą jest aktywny podatnik zarejestrowany w VAT UE w innym państwie członkowskim oraz że towary opuściły Polskę i dotarły do nabywcy na terenie innego kraju Unii Europejskiej. Dowody te zostały wymienione w art. 42 ustawy o VAT. W przypadku braku podstawowych dokumentów, jakie wymienia wywołany artykuł ustawy, można posiłkować się wszelkimi dowodami pomocniczymi , w tym wysłanymi faksem czy pocztą elektroniczną. Wynika z tego, że warto gromadzić całość dokumentacji związanej z transakcjami .
Z dniem 1 stycznia 2013 r. znowelizowane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie m. in. wystawiania faktur. Do rozporządzenia fakturowego wprowadzono definicję autentyczności pochodzenia faktury i integralności treści faktury. Przez autentyczność pochodzenia faktury rozumie się pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi lub wystawcy faktury. Z kolei przez integralność ustawodawca rozumie pewność, że w fakturze nie zmieniono danych , które powinna zawierać. Jednocześnie to na podatników nałożono obowiązek dopilnowania tych wymogów. Zasada zapewniania autentyczności, dotycząca najbardziej – właśnie – wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - wzbudza najwięcej kontrowersji wśród wymienionych nowości w ustawie o VAT. „Brak takiej pewności, którą podatnicy będą mieli obowiązek zapewnić, pozwoli organom podatkowym lub skarbowym legalnie ją zakwestionować.”45
W oznaczaniu faktur nowe rozporządzenie nie wymienia obowiązku umieszczania słów „faktura VAT”, ani nawet „faktura”. Obecne przepisy definiują natomiast jedyną możliwą formę opisu dostawy towarów lub wykonania usług , dla których zobowiązanym do rozliczenia podatku , podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru (usługi) – mianowicie „odwrotne obciążenie”.
Od 1 stycznia 2013r. wydłużono termin wystawiania faktur dokumentujących wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów - do 15-go dnia miesiąca następnego po wydaniu lub przemieszczeniu towaru. Faktury wewnętrzne natomiast straciły swój prawny status na rzecz oryginałów faktury, wystawianych w dwóch egzemplarzach.

autor: na podst. pracy dypl. Ewa Kociszewska 
Źródło: Opracowanie własne na podstawie:ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług , ustawa z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, materiał elektroniczny ) Broszury informacyjne Ministerstwa Finansów, www.finanse.mf.gov.plhttp://www.podatki-isp.pl/glowne/zmiany-w-prawie/podatek-od-towarow-i-uslug-zmiany-od-1-kwietnia-2013-r , http://www.is.rzeszow.pl/nisko/main.php?muid=23&mid=1256&akID=7119 , http://www.gofin.pl/17,1,62,157257,nowe-prawo-w-2013-r-zmiany-w-zakresie-fakturowania-jakie.html

BIBLIOGRAFIA
  1. Cecelski Tomasz, Wolanin Renata, Prawo celne oraz podstawy Intrastat, VAT oraz podatku akcyzowego, SkwP Warszawa 2009, ISBN 978-83-7228-239-2
  2. Mirosław Siwiński,Wymóg zapewnienia autentyczności pochodzenia faktury nie jest zgodny z przepisami prawa europejskiego, http://www.portalfk.pl/nowosci/wymog-zapewnienia-autentycznosci-pochodzenia-faktury-nie-jest-zgodny-z-przepisami-prawa-europejskiego-288337
  3. Broszura MF, Najważniejsze zmiany w podatku od towarów i usług od dnia 1 kwietnia 2013 r. ,http://www.finanse.mf.gov.pl/documents/766655/1402295/Broszura-najwa%C5%BCniejsze+zmiany+w+VAT+od+01.04.2013.pdf
  4. Nikończyk Andrzej, Wewnątrzwspólnotowa dostawa będzie prostsza, Dziennik Gazeta Prawna, 5 grudnia 2012r, str. B3
  5. 11Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  6. 12Art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  7. 13Art. 10-12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  8. 14Art. 13 pkt 4,8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  9. Art. 25,26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  10. Art. 34 ust. 2 dyr. 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 (DZ.Urz. UE L nr 347/1 ze zm.)
  11. Art. 23 pkt 5,6,7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i uslug (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  12. Selera Paweł, Transakcje wewnątrzwspólnotowe w VAT, Lex a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012, str. 25-28, ISBN 978-83-264-4034-2
  13. Art. 20 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  14. Broszura Ministerstwa Finansów, Najważniejsze zmiany w podatku od towarów i usług od dnia 1 stycznia 2013r. www.finanse.mf.gov.pl
  15. Art. 20 ustawy deregulacyjnej VAT z 7 grudnia 2012 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw
  16. Selera Paweł, Transakcje wewnątrzwspólnotowe w VAT, Lex a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012, str. 100, ISBN 978-83-264-4034-2
  17. Art. 20 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  18. Selera Paweł, Transakcje wewnątrzwspólnotowe w VAT, Lex a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012, str. 266, ISBN 978-83-264-4034-2
  19. Michalik Tomasz, Nowe zasady rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, Dziennik Gazeta Prawna, 10 października 2012r, str. B4
  20. Zajączkowski Rafał, Więcej uwagi w handlu z UE, Rzeczpospolita z dnia 12.12.2012 r. str. C4
  21. Michalik Tomasz, Nowe zasady rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, Dziennik Gazeta Prawna, 10 października 2012r, str. B4
  22. Art. 96 ust. 1-4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  23. Art. 97 ust. 13-16 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  24. Selera Paweł, Transakcje wewnątrzwspólnotowe w VAT, Lex a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012, str. 46, ISBN 978-83-264-4034-2
  25. Art. 97 ust. 17 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i uslug (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  26. Art. 31a ust. 1,2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  27. Art. 106 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.)
  28. Mirosław Siwiński,Wymóg zapewnienia autentyczności pochodzenia faktury nie jest zgodny z przepisami prawa europejskiego, http://www.portalfk.pl/nowosci/wymog-zapewnienia-autentycznosci-pochodzenia-faktury-nie-jest-zgodny-z-przepisami-prawa-europejskiego-288337 , 18.10.2012


LITERATURA


ARTYKUŁY


Akty prawne:
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.z 2011r. , Nr 177,poz. 1054 ze zm.);
2. Ustawa z dnia 7 grudnia 1012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw;
3. Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 (DZ.Urz. UE L nr 347/1 ze zm.)
4. VI Dyrektywa Rady z 17 maja 1977 (Dz.Urz. UE L 1997 nr 145/1 ze zm.)
5. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 Ordynacja Podatkowa (DZ.U. 1997 nr 137 poz. 926 ze zm.
6. Dyrektywa 91/680/EEC i Dyrektywa 92/77/EEC.
7. Ustawa o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2011 nr 177poz. 1054)
8. Ustawa z dnia 19 marca 2004r. Prawo Celne (Dz.U.2004 nr 68 poz. 622)

WYKAZ TABEL I RYSUNKÓW

  1. Limity sprzedaży wysyłkowej obowiązujące od marca 2012r.
  2. Lista stawek VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej, stan na 1 lipca 2013r .

About Author 'l-Gharaniq

when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries.

1 komentarz

  1. Zainteresowanym podrzucam generator wniosku VAT-R, który znalazłem na stronie internetowej kiedy sam go tworzyłem. Znajdziecie go tutaj: vat r. Szybko i sprawnie sporządzicie dzięki niemu odpowiedni dokument. Pozdrawiam serdecznie!

    OdpowiedzUsuń

Wpisz szukane słowo i naciśnij Enter, aby je odszukać